Toepassingen
De oedeemfysiotherapeut behandelt patiënten die last hebben van oedeem, een abnormale ophoping van vocht in het lichaam. Oedeem komt onder meer voor bij (borst)kanker, bloedvatproblemen of littekens. Lymfoedeem kan ook een gevolg zijn van bestraling, chemotherapie, een operatie of een trauma. Oedeemfysiotherapie stimuleert de afvoer van vocht onder meer met oefentherapie, manuele lymfdrainage, compressietherapie, tape en therapeutische elastische kousen. De oedeemfysiotherapeut werkt samen met andere specialisten, zoals: oncologen, chirurgen, aanmeters van therapeutische elastische kousen, diëtisten en psychologen.
Oedeemfysiotherapie bestaat uit een aantal onderdelen, te weten compressietherapie (bandageren / zwachtelen), manuele lymfedrainage, oefentherapie, ademhalingsoefeningen, adviezen met betrekking tot huidverzorging, dieet en leefregels en zelfmanagement.
Om afname in omvang zo snel mogelijk te realiseren, zal bij oedeem in de meeste gevallen compressietherapie toegepast worden. Deze bandages zijn een belangrijk onderdeel van de therapie. Als het overschot aan vocht weg is, wordt er een therapeutisch elastische kous aangemeten om het effect van de therapie te behouden. Therapeutisch elastische kousen en steunmaterialen worden aangemeten en verstrekt door speciaal opgeleide kousaanmeters of compressiespecialisten.
Door een pompend en rek effect op de lymfbanen te brengen, stimuleert de Dr. Vodder methode van manuele lymfdrainage de contractie van het gladde spierweefsel in de lymfbanen. Lymfvocht wordt voorwaarts gestimuleerd en bindweefsel wordt gedraineerd. Het verplaatsen van vocht in bindweefsel (interstitieel vocht) in combinatie met verplaatsing van lymfvocht wordt bewerkstelligd door een correct uitgevoerde manuele lymfdrainage. Door de microcirculatie te stimuleren kan manuele lymfdrainage succesvol toegepast worden in oedemateuse condities, zoals lymfoedeem en bepaalde types van veneus oedeem. Indirect beïnvloed het ook het immuunsysteem. Door de lymfdoorstroming te bevorderen, verwacht men de pathogenen sneller naar de lymfklieren te kunnen transporteren, alwaar ze geneutraliseerd worden.
Beweging is essentieel voor de functie van het lymfsysteem. Oefentherapie is dus een belangrijk onderdeel van de totale behandeling. Enerzijds om spierkracht te verbeteren, maar ook om de mobiliteit van het ledemaat optimaal te houden. Ook lymftaping verbetert de opname en afvoer van lymfvocht. Lymftaping is geen standaard behandelmethode voor oedeem en wordt niet aanbevolen in de richtlijnen. Toch kan het een methode zijn die meerwaarde heeft bij bijvoorbeeld patienten met oedeem in gebieden waar compressietherapie lastig is. Tijdens de opleiding maakt u kennis met deze behandelvorm. Wilt u uitgebreidere kennis over de toepassing dan raden we u aan de tweedaagse scholing te volgen.
Toepassingen oedeemtherapie
Oedeemtherapie kan door fysiotherapeuten toegepast worden in de behandeling van verschillende aandoeningen, waaronder:
– Primair en secundair lymfoedeem
– Chronische Veneuze Insufficientie
– Niet-bacteriele ontstekingsreacties (bv. verstuikingen)
– Ulcera
– Dermatologische aandoeningen
– Circulatiestoornissen
– Sportletsel
– Brandwonden
– Pre- en post-(plastische) chirurgie
– Lipoedeem
De verschillende modules maken onderscheidt in bovenstaande aandoeningen. Werk jij veel met sporters en wil je vooral de eerste zorg bij postoperatieve of posttraumatische zwelling kunnen bieden? Dan zijn modules 1 en 2 wat voor jou! Je volgt dan niet de gehele opleiding tot oedeemfysiotherapeut maar hebt wel een mooie aanvulling op je reguliere kennis als fysiotherapeut. Wil jij echt geregistreerd oedeemfysiotherapeut worden en ligt je passie bij het behandelen van lymfoedeem? Dan is module 3 de beste keus voor jou. Jij kiest zelf wat het beste bij jou en je werksituatie past!